بررسی سروده هایی از شاعران سبزوار با رویکرد فرمالیستی

پایان نامه
چکیده

از دیرباز، شعر به عنوان ابزاری تأثیرگذار، به دلیل داشتن ویژگی هایی نظیر وزن، قافیه و ردیف، موسیقی و صورت های خیال از نثر، ممتاز شد و در بین مردم، جایگاه ویژه ای یافت؛ ویژگی هایی که باعث هنری شدن آن شد. بعدها، از این ویژگی ها که در حوزه ی زبان شعر قرار داشت، به عنوان فرم یاد شد و مکتب فرمالیسم، شکل گرفت. نخستین نشانه های فرمالیسم در سال 1914م.، در روسیه پدیدار شد. طرفداران این مکتب، اگر چه محتوا را به طور کامل رد نکردند، بیشتر توجه خود را معطوف فرم اثر هنری کردند. فرمالیست های اولیه، «آشنایی زدایی» را به عنوان مهم ترین مولفه ی مکتب فرمالیسم، مطرح کردند و معتقد بودند اثر هنری، وقتی می تواند تأثیرگذار باشد که در آن چه به علت کثرت کاربرد، برای مخاطب، عادی و اصطلاحاً خودکار شده است، آشنایی زدایی به وجود آورد. البته بعدها فرمالیست های متأخر، اصطلاح «برجسته سازی» را جانشین آشنایی زدایی کردند؛ چرا که بر این باور بودند که آن چه برای آشنایی زدایی ایجاد می شود نیز بر اثر تکرار خودکار و تکراری می شود و دیگر جلب توجه نمی کند؛ ولی برجسته سازی در برابر آشنایی زدایی که حالتی ایستا دارد، فعال و پویاست. فرم در شعر فارسی، از دیرباز جایگاهی ممتاز داشت؛ اگرچه به این نام، نامیده نمی شد؛ به گونه ای که در بررسی شعر شاعران بزرگی چون حافظ، کم تر بیتی را می یابیم که از ویژگی های فرمی نظیر صورت های خیال و موسیقی بی بهره باشد. این ویژگی ها در شعر شاعران معاصر نیز بازتاب گسترده ای دارد. شاعران معاصر، از جمله شاعران خطّه ی سبزوار، از این ویژگی ها در جهت دلنشین کردن زبان خود بهره جسته اند. ویژگی هایی که باعث ایجاد فراهنجاری های واژگانی، دستوری، موسیقی و نیز بهره گیری از صورت های خیال در شعر آن ها شده است.

منابع مشابه

نمونه هایی از تصویرپردازی هنری در شعر شاعران مشهور اندلس

در نقد ادبی امروز دو اصطلاح تصویر و تصویرپردازی، حضور چشمگیری دارد. رکن اصلی زیبایی یک اثر ادبی، تصویر است و هر اندازه تصاویر پویاتر باشد، متن ادبی ارزشمندتر می­شود. شعر شعرای اندلس از نظر مقام ادبی، از جایگاه والایی برخوردار و سرشار از تصاویر ادبی زنده و متحرک است. آنان با استفاده از صور خیال، آنچنان تصاویر زنده و پویایی خلق کرده­اند که خوانندگان را شیفتة خود می­گرداند. با بررسی اشعار شعرای ان...

متن کامل

نقد شعر و شاعران در سروده های شفیعی کدکنی

نقد شاعران بر شاعران که از روش‌ها و رویکردهای نقد ذوقی به شمار می‌آید، در پهنه‌ی شعر فارسی رواج نسبی داشته است. شاعران از دیرباز تاکنون با شیوه‌ها و انگیزه‌های مثبت و منفی به نقد و نظر درباب شاعر یا شعر او پرداخته‌اند. با مروری در سروده‌های شفیعی کدکنی درمی‌یابیم که وی در اشعارش به این شیوه ی نقد اهتمام ورزیده است. در این مقاله، کوشیده‌ایم تا افزون بر تبیین وجوه تشابه و تفاوت شعر – نقدهای شفیعی...

متن کامل

نقد فرمالیستی خطبه هایی از نهج البلاغه

نقد فرمالیستی روشی نوین در نقد ادبی است که با محور قرار دادن متنِ اثر، و نادیده گرفتن مسائل بیرونی آن همچون شخصیت مولف، مسائل اجتماعی، تاریخی و روانشناسی، در پی واکاویِ ارزش ادبی اثر بر می آید و بر آن است تا با دقت در شکل و فرم، به بررسی میزان انسجام و ادبیّت متن بپردازد. این هدف از طریق بررسی و تحلیل بافت اثر ادبی و عناصر تشکیل دهنده آن یعنی صامت و مصوّت ها، هجاها، صور خیال، استعاره ها، کنایات، سج...

15 صفحه اول

نقد شعر و شاعران در سروده های شفیعی کدکنی

نقد شاعران بر شاعران که از روش ها و رویکردهای نقد ذوقی به شمار می آید، در پهنه ی شعر فارسی رواج نسبی داشته است. شاعران از دیرباز تاکنون با شیوه ها و انگیزه های مثبت و منفی به نقد و نظر درباب شاعر یا شعر او پرداخته اند. با مروری در سروده های شفیعی کدکنی درمی یابیم که وی در اشعارش به این شیوه ی نقد اهتمام ورزیده است. در این مقاله، کوشیده ایم تا افزون بر تبیین وجوه تشابه و تفاوت شعر – نقدهای شفیعی...

متن کامل

نمونه هایی از تصویرپردازی هنری در شعر شاعران مشهور اندلس

در نقد ادبی امروز دو اصطلاح تصویر و تصویرپردازی، حضور چشمگیری دارد. رکن اصلی زیبایی یک اثر ادبی، تصویر است و هر اندازه تصاویر پویاتر باشد، متن ادبی ارزشمندتر می­شود. شعر شعرای اندلس از نظر مقام ادبی، از جایگاه والایی برخوردار و سرشار از تصاویر ادبی زنده و متحرک است. آنان با استفاده از صور خیال، آنچنان تصاویر زنده و پویایی خلق کرده­اند که خوانندگان را شیفتة خود می­گرداند. با بررسی اشعار شعرای ان...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه تربیت معلم - سبزوار - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023